Yasal olarak borç verme hakkına sahip bankalar ya da alacaklı durumundaki kişiler, alacaklarını tahsil etmek adına bazı yollar izlemektedirler. İpotek yöntemi bu yollarının başında gelmektedir. İpotek, ‘bir taşınmazın alacağa karşılık güvence olarak tutulması’ anlamına gelmektedir. Yani ödenmesi beklenen borcun karşılığında taşınmazların üzerine konulan şerhtir. Borçlu kişinin yükümlülüğünü yerine getirmemesi durumunda, alacaklı taraf taşınmazı satılığa çıkarma yöntemiyle alacağını tahsil edebilme hakkına sahip olabilmektedir.
Bu tanımlamadan sonra akla gelen bir diğer soru ipotekli konut satışı için nasıl bir yol izleneceğidir. Öncelikle bu işlemin en başından nasıl işlediği ile ilgili bilgi vermekte fayda var. Kredi çekerek konut sahibi olmayı amaçlayan alıcılar, bankalar vasıtasıyla konut kredisine başvurabilmektedir. Bu süreçte banka, kredi borcu ödenene kadar mevzubahis evi ipotek eder. Tanımda da bahsedildiği gibi borcun tahsil edilmediği durumda ise bu evi satma hakkına sahip olur. Borç ödendiği zaman da bu ipotek kaldırılır ve kredisini çeken kişi evin sahibi olmuş olur.
Peki konut kredisini çeken kişi evini satmak isterse nasıl bir yol izlemelidir ? İpotekli konut nasıl satılır ? Bu tarz bir satış iki şekilde gerçekleşebilmektedir.
1) Kredi Devam Ederken Evi Satmak
Gayrimenkule sahip olmak adına konut kredisi çeken, daha sonra kredinin ödemesine devam edemeyecek kişiler evlerini mevcut süreç devam ederken satabilirler. Bunun için muhatap bankaya başvuru yoluyla kredi devir işlemlerinin gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Daha kolay bir tabirle, banka kredi borcunu gayrimenkulün yeni alıcısına devreder. Satışı gerçekleştiren kişinin de kredi borcu kapanmış olur. Gayrimenkulün yeni alıcısı da kredi sürecini başarıyla tamamladıktan sonra gerekli işlemler gerçekleştirilir ve evin yeni sahibi olur. Yeni alıcının farklı bir bankadan işlem yapmak istemesi halinde de iki bankaya başvurulur ve gerekli işlemlerden sonra yeni alıcıya yeni bankadan yeni bir konut kredisi tertip edilir.
2) Kredi Borcunu Peşin Olarak Tahsil Etmek
İpotekli evi satın almak isteyen yeni alıcı, evin mevcut kredi ödemesini yapan kişinin kredi borcunu peşin bir şekilde ödeyerek gayrimenkulün sahibi olabilir. Bu süreç blokeli çek vasıtasıyla gerçekleşir. Blokeli çek, çeki düzenleyen kişi tarafından satışı sürecindeki anlaşmazlıkların çözümüne kadar ödemenin durdurulduğu çek türüdür. Evin yeni alıcısı gerekli ödemeleri bankaya yatırır ve blokeli çek alır. Satış işlemi gerçekleşene kadar blokeli çek kullanılır ve sürecin sonunda bu çek satıcıya verilir. Gayrimenkul satıcısı toplam parayı bankaya yatırır ve tapu işlemlerinden sonra haklar evin yeni alıcısına geçer. Böylelikle satış süreci tamamlanır.
İpoteğin kaldırılması için ne yapılmalı ?
İpoteğin kaldırılabilmesi ve olumlu sonuçların alınabilmesi için ödemenin yapılması gerekmektedir. Kredi yoluyla konut satın almak isteyen kişilerin ipotekli bir evi almak için girişimde bulunması durumunda, bankaya evin durumunu bildirmeleri gerekecektir. İpotek kaldırma işlemleri için gerçekleştirilecek olan faaliyetler iki şekilde sürdürülüyor.
Eğer evi satın alırken kredi çekeceğiniz banka, önceki konut sahibinin evi ipotek ile kayıt altına aldırdığı kurum değilse, iki banka arasında anlaşma gerçekleştiriliyor. Sadece bir gün içerisinde gerçekleştirilebilen ipotek kaldırma işlemleri için tapu dairesinden randevu alarak, belirlenen tarihte gitmeniz ve ipoteği kaldırmanız sağlanıyor.