100 metrekarelik daireler için ödenen ortalama aylık aidat bedeli 400-450 TL olurken, Şişli ve Beşiktaş’ın ortalaması 1000 liraya yaklaştı. En yüksek aidatlar ise aylık 3 bin 500 lirayı buluyor. Site aidatlarına ise ortalama yüzde 10-15 arasında zam yapıldı.
Ev alırken veya kiralarken aidat bedellerini sormayanlar akabinde kötü sürprizlerle karşılaşabiliyor. Özellikle İstanbul’da yapılan markalı konut projelerinde bazen abartılan sosyal alanlar giderlerin artmasına ve aidatların yükselmesine neden oluyor. İstanbul’da 100 metrekarelik daireler için ödenen ortalama aylık aidat bedeli 400-450 TL. Ama aidatlar daire başına 3 bin 500 TL’ye kadar da çıkıyor.
Şişli, 945 TL ile 100 metrekare bir ev için aidat ortalaması en çok olan ilçe. İkinci sırada 935 TL ile Beşiktaş geliyor. Bunu 553 TL ile Kağıthane, 524 TL ile Üsküdar, 495 TL ile Sarıyer takip ediyor. Söz konusu rakamın en düşük olduğu ilçeler ise 55 TL ile Fatih, 144 TL ile Silivri, 213 TL ile Beylikdüzü, 226 TL ile Büyükçekmece, 235 TL ile Arnavutköy olarak sıralanıyor.
Aidat bedelleri, projenin sağladığı imkanlar, dikey veya yatay mimaride inşa edilmiş olması, bulunduğu ilçe, yapının yeni veya eski bir projede olması, daire büyüklüğü gibi faktörlere göre değişiyor. 100 metrekare bir konut için en yüksek aidat bedeli 3 bin 500 TL ile Beşiktaş Büyükdere aksında. Bunu 3 bin lira ile Şişli, 1.700 lira ile Fulya, 1.600 lira ile Maslak, 1.200 lira ile Zeytinburnu Bakırköy sahil hattı takip ediyor.
Çankaya ve Güzelbahçe Başı Çekiyor !
Ankara’da en çok aidat toplanan ilçeler sırası ile; Çankaya, Etimesgut, Yenimahalle ve Keçiören. 100 metrekare daire için ortalama ödenen aidat rakamı Çankaya’da 350 TL, Etimesgut 150 TL, Yenimahalle ve Keçiören ‘de ise 120 TL. İzmir genelinde en çok aidat toplanan ilçeler sırası; Bornova, Karşıyaka, Bayraklı, Konak ilçeleri. İzmir ilinde ortalama metrekare aidat ödemeleri en yüksek olan ilçeler ise Güzelbahçe, Urla, Çeşme, Narlıdere, Karşıyaka ve Bornova. 100 metrekare daire için ortalama ödenen aidat rakamı Güzelbahçe’de 420 TL, Urla’da 380 TL, Narlıdere’de 330 TL, Karşıyaka’da 300 TL, Bornova’da ise 250 TL civarında.
Salgın Sürecinde Aidatlar Düşmedi
Pandemi sürecinde sauna, hamam, havuz, spor salonu gibi alanlar kapanınca bunun giderlere yansıması ve aidatların düşmesi beklendi yalnız beklenen olmadı. Hem personel giderleri, hem de salgına karşı alınan önlemler, (ilaçlama, ek temizlik, belli noktalara dezenfektan yerleştirilmesi) gerekçe gösterilecek indirime gidilmedi. Bu konu tüketicilerin de tepkisine neden oldu.
Kiracı mı Öder ? Ev Sahibi mi ?
Kimi zaman site yönetimi tarafından yapılan bir harcama ‘Bunu konut sahibi mi ödeyecek kiracı mı?’ sorusunu beraberinde getiriyor. Bu problemin cevabını ise yapılan harcamaların içeriği belirliyor. ‘İşletme bütçesi’ çalışanların maaşı, ortak alan gideri gibi öğeleri içeriyor ve bu giderler kiracıya ait. ‘Yatırım bütçesinden’ gelen masrafları kiracı değil konut sahibinin ödemesi gerekiyor. Asansörün değiştirilmesi, binanın boyanması, demirbaş alımı gibi kalemler yatırım bütçesine giriyor. Kiracıların Denetim Kurulu’ndan bu bütçeleri isteme hakkı var. Öte yandan sitenizde yapılması istenen yenilik çok masraflı ya da lüks ise ya da yalnızca bazı kat maliklerinin kullanımına dair ise diğer kat maliklerinin bu gidere katılımı zorunluluğu yok. Örneğin site içerisinde bebek bakım odası yapılmak istenmesi durumunda çocuğu olmayan kat maliklerinin bu gidere katılımı zorunlu değil. Tüm bunların dışında aidatını ödemeyenler ile ilgili yönetici ya da diğer maliklerden her biri dava açabileceği gibi icra takibi de yapabilir.
Aidat ödememe durumunda özel bir gecikme tazminatı hesabı da işler ve ödenmeyen aidatlar için aylık yüzde 5 gecikme tazminatı da alınır.
Kimi yeni sitelerde boş dairelerin sayısı son derece fazla. İşte bu sitede yaşayanların dikkat etmesi gereken nokta şu; Müteahhide ait olan ve henüz satılamayan dairelerin aidatları diğer kat maliklerine paylaştırılamaz. Boş olan dairelerin aidat ödeme sorumluluğu müteahhite ait. Ayrıca kiracının aidat yükümlülüğü de en çok ödediği aylık kira bedeli kadardır. Bu miktarı aşarsa sorumluluk mal sahibine geçer.