Ofis ve işyeri inşası için alınan ruhsat sayısı pandemiye rağmen arttı. Geçen yıl baz alındığında, Ocak-Haziran döneminde ruhsat verilen ofislerin yüzölçümü yüzde 108 artarak 1.2 milyon metrekareyi aştı. Uzmanlar ticari imarlı arsalara home ofis yapılmasının artışta etkili olduğunu belirtiyor.
Pandemi birçok alanda olduğu gibi iş yaşamında da değişimlere neden oldu. Evden çalışma veya hibrit model (yarı konut-yarı ofis) hayatımıza girdi. Yaşanan bu gelişmeler ve biriken arz sebebiyle ofis piyasasında inşaatların hız kesmesi beklenirken tam tersi oldu.
Geçen yılın ilk 6 ayında belediyeler tarafından 611 bin 747 metrekare işyeri ve ofis inşaatı için ruhsat verilirken bu yılın aynı döneminde rakam 1 milyon 274 bin 765’e çıktı. Artış yüzde 108.4 olarak kaydedildi. Yeni ofis ruhsatlarını değerlendiren TSKB Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Makbule Yönel Maya, “2019 yılının ilk yarısında yaklaşık 495 bin, 2020’nin ilk yarısında 611 bin metrekare ofis ruhsatı alınmıştı. O nedenle bu yıl Ocak-Haziran için 1.2 milyon rakamı ciddi artış olarak karşımıza çıktı. Aslında son 20 yılın ilk 6 ay ortalamasının 2 milyon metrekare civarında olduğunu da göz ardı etmemek lazım” dedi.
Maya, yükselmenin nedenini şu şekilde açıkladı: “Bu dönemki yükselmenin temel sebebi ticari imarlı arsalarda home-ofis şeklinde konut yapıp satma iştahı olabilir. Gayrimenkul geliştiren firmalar ticari imarlı alana sadece ofis yapmaktansa yaşam alanı olarak kurgulamayı daha avantajlı buluyor.” Maya alınan ruhsatların piyasaya hemen arz olarak eklenmeyeceğini, inşaatların tamamlanma sürelerinin 3 yılı bulabileceğini de ekledi.
ANA PAZARLAR AYNI
Ticari gayrimenkul danışmanlık pazarında faaliyet gösteren Cushman & Wakefield Yönetim Kurulu Başkanı Tuğra Gönden, ofis ruhsatlarındaki artışın ana pazarlardaki nitelikli yapılardan kaynaklanmadığını, bu alanlarda yeni arzın olmadığını ifade etti. Gönden, “Piyasada yeni, büyük ve nitelikli bina inşası söz konusu değil. Home ofisler ve daha küçük yapılar için alınan ruhsatlar artışı getirmiş olabilir” dedi. Gönden, pandemi ile birlikte değişen talepleri de değerlendirdi. “Mümkünse bahçe, teras gibi açık alanları olan, az katlı, camları açılan, çalışanlara sosyalleşme alanları sunan, altyapısı, havalandırma sistemi iyi çalışan ofisler önümüzdeki dönemde öne çıkacak. Çalışma düzenini salgının gidişatı ve aşılanma oranları belirleyecek. Evden çalışılıyor ancak bir yandan da çalışanlar arasında etkileşim için ofislere gidilmesinin de önemli bir gereksinim olduğunu anladık. Ofislere dönüş olacak ancak esneklik de kaçınılmaz” ifadelerini kullandı.
OTELDE YÜZÖLÇÜM DÜŞTÜ, SAYI ARTTI
Yılın ilk yarısında inşaat ruhsatı alan otellerde, bina sayısında artış, yüzölçümü olarak düşüş karşımıza çıkıyor. Geçen yıl Ocak-Haziran döneminde 724 bin metrekare büyüklüğünde 292 bina için ruhsat alınırken bu yıl, 614 bin metrekare büyüklüğünde 527 bina için ruhsat alındığı görülüyor. Bu da butik tesislerin inşa edildiğini gösteriyor.
DEPOLARA TALEP SÜRÜYOR
Salgın sürecinde büyüyen e-ticaret pazarı depolara olan talebi artırdı. Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan yapı ruhsat verilerine göre bu yılın ilk 6 ayında ruhsat verilen depo ve sanayi binalarının hem sayısı hem de yüzölçümü artış gösterdi. Geçen yılın ilk yarısında yaklaşık 3 milyon 73 bin metrekare alan için ruhsat verilirken bu yıl rakam 4 milyon 280 bine çıktı. Bina sayısı ise 1586’dan 2 bin 8’e yükseldi.
