Kovid-19 salgınıyla birlikte konut fiyatlarının rekor seviyede artması ev sahibi olmayı daha da zorlaştırdı ve mağduriyetler de arttı.
100 bin dolar ödeme yaptığı ofisin tapusunu hala alamayan da var, Fikirtepe’de seneler önce evleri yıkılmasına rağmen tapuları ellerinden alınanlar da… Bunun dışında 2011 yılında başlayan projenin 2013 yılında ruhsat alması gibi sorunlar da bulunuyor. Mağdurlar meclisteki çalışmaların sonucunu beklerken uzmanlar yasal düzenleme gerçekleştirilmeden önce bilhassa konut alım ve satımlarında rastgele hataya ve dolandırıcılığa karşı kusursuz şekilde işleyiş gösteren Amerika ve Avrupa’daki satış modellerinin örnek alınması gerektiğine dikkat çekiyor.
Sistem ABD’de nasıl işliyor ?
ABD’li International Realtors Group’un ortak şirketi Property Invest USA şirketinin Kurucu Başkanı Cengiz Bayırlı, Amerika’da her parası olan inşaat sahibinin dilediği projeye start veremediğini, bunun da mağduriyetleri önlemede önemli bir etken olduğunu dile getirdi.
ABD’nin Florida eyaletindeki kanun ve kurallar kapsamında konut projelerine nasıl başlanıp nasıl ilerlendiğine dair konuşan Bayırlı, “ABD’de inşaat durumundaki bir projeyi yapıyorsanız ilk önce arazinin sahibi olmak zorundasınız. Değilseniz de nakit parayla almak zorundasınız, krediyle alayım diye bir şey yok” şeklinde konuştu.
Dört aşamalı bir süreç
Fakat arazi satın almanın da tek başına yeterli olmadığına vurgu yapan Bayırlı, şöyle dedi:
“Sonrasında belediyeden tüm izinlerin çıkmış olması lazım. Bunlar tamamlanmadan satış ile ilgili herhangi bir şey yapamazsınız. Üçüncü aşamada ise daire ile ilgili düşünülebilecek tüm kararların yazılı bir şekilde belirlenmiş olması lazım. Yani apartmanda ehli hayvanlara izin verilecek mi gibi kararları da içine alan yönetim kurulu karar rehberi gibi, oradaki yaşamı düzenleyen tüm kurallar… Bunlar netleşmeden proje ile ilgili satışın yapılması olası değil. Ancak bunlar sağlanırsa kontrat bölümüne geçilebiliyor. Tapu şirketinin hesabına paralar yatmaya başlıyor. Fakat yine de inşaatı yapan şirket bu paraya dokunamıyor. Projenin yüzde 40-50’sinin satılması gerek.”
“Türkler ev alırken imza attığı evrakları iyi okumuyor !”
Cengiz Bayırlı, Türkiye’de konut satın alırken, insanların sadece birbirlerine güvenerek, projeye dair araştırma gerçekleştirmeden, imzaladıkları evrakları bile okumadan ilerlediklerinin altını çizdi. “Türkiye’den ABD’ye geldiklerinde de aynı şeyi yapıyorlar” diye konuşan Bayırlı, “O ülkenin kurallarına ve kanunlarına bakıp, gerek görülürse avukatlara gösterip tüm danışmanlık hizmetini aldıktan sonra ilerlemeleri, önlem almaları gerekiyor. Örneğin 1 milyon dolara konut alan bile danışmanlık ücretinden kaçınıyor” ifadelerini kullandı.
