Değerli Konut Vergisi mahkemelik olacak !
Düzenlemenin teorik ve pratik birçok vergisel sorun içerdiğini söyleyen uzmanlar, mükelleflerin ‘beyannameyi ihtirazi kayıtla’ vergi mahkemesine dava açmasını tavsiye ediyor.
5 milyon liranın üzerindeki konutların vergilendirilmesini öngören ve beyanname verme süresi 20 Şubat’ta dolacak olan Değerli Konut Vergisi’ne (DKV) yönelik eleştiriler sürüyor. Yeni Ekonomi Danışmanlık A.Ş Kurucu Ortağı Nazmi Karyağdı, 2020’de ilk kez uygulanması planlanan düzenlemenin birçok teorik ve pratik vergisel sorun içerdiğini belirterek, değerleme ve beyanname verme yönteminde sorunlar olduğunu bildirdi. Karyağdı, yalnızca 22 bin 700 taşınmazı ilgilendiren dar kapsamlı vergiye yönelik bazı tavsiyelerde bulundu.
Avukat Özgür Noyan ise düzenlemenin birçok hususuyla Anayasaya aykırı olduğunu ve konunun Anayasa Mahkemesi gündeminde olduğunu belirterek, mükelleflerin ‘beyannameyi ihtirazi kayıtla’ (dava açma hakkının saklı tutulması) vergi mahkemesine dava açılmasını tavsiye etti.
Teorik ve Pratik Sorunlar
Nazmi Karyağdı, Değerli Konut Vergisi’nin Türk vergi sistemine 2019 yılı Aralık ayında yayınlanan 7194 sayılı kanun ile girdiğini söyledi. Şubat 2020’de uygulanması planlanan düzenlemede, birçok teorik ve pratik vergisel sorun bulunduğunu kaydetti. Tepkiler üzerine 2020 Şubat ayında verginin tekrar yazıldığını söyleyen Karyağdı, verginin konusuna girecek taşınmazları belirleme yetkisinin Tapu Kadastro Genel Müdürlüğünden alındığını, tek konutu olanların da kapsam dışı tutulduğunu bildirdi.
Düzenlemenin ilk durumunda konut değerinin tamamı üzerinden vergilendirme yapılırken, yenisinde dilimler getirildiğini anlatan Nazmi Karyağdı, yapılan bu düzeltmelerin Değerli Konut Vergisini sorunsuz hale getirmediğini söyledi.
Tapu Kadastro Devre Dışı
Büyükşehir Belediyesi ve mücavir alanlarında bulunan meskenlerden, DKV ile birlikte binde 2 oranında bina vergisi (emlak vergisi) alındığına değinen Nazmi Karyağdı, bunun da mükerrer vergi anlamına geldiğini ifade etti.
Karyağdı, DKV’nin matrahı olarak emlak vergisine temel olan değerin dikkate alınacağına ve Türkiye’de uzun yıllardan beri gerçek değerle tapu değeri arasında fark olduğuna değindi. Değer belirleme ve bunu güncel tutma yetkisi verilen Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü içeriğinde Taşınmaz Değerleme Dairesi Başkanlığı kurulduğuna dikkat çeken Karyağdı, “Emlak vergisi değerinin belirlenmesinde çok önemli bir mesafe alınmışken tekrar tartışmalı ve çoğu kez gerçekle ilgisi olmayan emlak vergisi vergi değerine dönülmüş olması bize göre çağın gerisinde kalmak demek. Keza, TKGM’de değerleme faaliyeti ve harcaması yapılmaya devam ediliyorken…” şeklinde konuştu.
Her Yıl Beyanname Talebi
Karyağdı, binaların emlak vergisi değerlerinin cadde ve sokak bazında turkiye.gov.tr’de bulunduğuna vurgu yaptı. “Bunun için insanlardan her yıl yeniden beyanname istenmesi mantıklı değildir” dedi. Beyanname yönteminde de sorun olduğunun önemini vurguladı. “İnternetten beyanname verenler her yıl meskenlerinin bulunduğu yer belediyesinden, beyanname verilen yıl ve bir önceki yıla dair bina değerini gösteren belgeyi alacaklar ve ilgili vergi dairesine elden veya posta yoluyla verecekler. Maliye’nin kendisinin belirleyip belediyelere gönderdiği değerleri mükellefin belediyeden alıp kağıt ortamında Maliyeye (vergi dairesine) göndermesi de pek anlaşılır gibi değil” şeklinde konuştu.
Bu Bir Servet Vergisi İse AVM’lerden de Alınmalı…
Bu verginin AVM gibi diğer servet unsurlarından alınmamasının, vergide eşitlik ilkesine aykırı olduğunu ifade eden Karyağdı, “4 milyon liralık 10 konutu olan vergi ödemezken, 5 milyon liranın üzerinde iki konutu bulunanlar vergiyi ödeyecek” dedi. DKV’nin Emlak Vergisi Kanunu ile uyumlu hale getirilerek, artan oranlı mesken emlak vergisine dönüştürülmesiyle mükerrer vergilendirmenin ortadan kalkacağını belirtti ve matrah şeklinde de Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü’nün yetkilendirdiği şirketlere yaptırılan değerleme sonuçlarının matrah olarak dikkate alınmasını tavsiye etti. DKV beyannamesinin ilk mükellefiyette alındıktan sonra kendiliğinden verginin tahakkuk ettirilerek her yıl beyanname alınmaması gerektiğine vurgu yapan Karyağdı, toplanan vergilerin de emlak vergisinde olduğu gibi mahalli yönetimlere kalması yönünde görüş bildirdi.
Aynı Konuta Hem DKV Hem de Emlak Vergisi Uygulamak Anayasaya Aykırı
Avukat Özgür Noyan, aynı konuttan hem emlak vergisi, hem değerli konut vergisi (DKV) alınmasının Anayasa’ya aykırı olduğunu bildirdi. Aynı biçimde belirlenen sınırlar nedeniyle serveti çok yüksek olan kişilerin, iki konutu olana göre daha az vergi verdiğini ya da hiç vermediğini söyleyen Noyan, bunların Anayasa’nın ‘eşitlik’ ve ‘mali güce göre vergilendirme’ ilkelerine aykırı olduğunu kaydetti. Bu hususta Anayasa Mahkemesi’ne yapılan iptal başvurusunun henüz sonuçlanmadığının önemini vurgulayan Noyan, şöyle dedi: “Anayasanın 153’üncü maddesinde Anayasa Mahkemesi kararlarının geriye yürümeyeceği kurala bağlanmış olup, bu kuralın istisnası derdest olan davalarda Anayasa Mahkemesi’nce verilen iptal kararı uygulanabilecektir.
Bu nedenle değerli konut vergisine tabi ev sahipleri yönünden 20.02.2021 tarihine kadar verilecek değerli konut vergisi beyannamelerinin ihtirazi kayıtla verilmesi ve sonrasında vergi mahkemesinde dava açılmasında yarar bulunmaktadır. Diğer taraftan, açılacak davada, vergi mahkemesinden Anayasa Mahkemesinde görülen iptal başvurusunun bekletici mesele yapılması talep edilmelidir.”
Vergi Eşitlik İlkesine Aykırı
4 milyon liralık çok sayıda konuta sahip olanların hiç vergi ödemezken 5 milyon liranın üzerinde çok sayıda konutu bulunanlardan vergi alınmasının hakkaniyete sığmadığını bildiren uzmanlar, düzenlemenin Emlak Vergisi Kanunu ile uyumlu hale getirilmesini istiyor.
