Kat ve daire sahipleri, inşaatı tamamlanan, kat mülkiyeti olan taşınmaz mülkün ortak alanlarına istediği gibi girip çıkma, bu alanların sahip olduğu özelliklerden faydalanabilme imkanına sahiptir. Bahçe, depo, teras vb gibi alanları bahsi geçen binada yaşayan tüm kişiler kullanabilir. Ancak bu mülkler söz konusu binada yaşayan herkesin ortak alanı olmasından dolayı kimse dilediği gibi kullanımı şahsileştiremez. Mülk sahiplerinden biri, diğer mülk sahiplerinin izni olmadan köklü değişiklikler yaparsa ve bu değişiklikler neticesinde diğer hane sahiplerinin kullanımına engel ise davaların açılması söz konusudur.
İnşaatın bitmiş, yapının iskan belgesinin alınmış olması ilk gerekliliktir. Binalar için kat mülkiyeti alma işlemini müteahhitlerin yapması gerekiyor.
Mülk sahibi ya da mülkün tüm maliklerinin imzasıyla bir dilekçe hazırlanmalı.
Söz konusu dilekçe ile kat mülkiyetli tapu başvurusu yapılabiliyor.
İnsanların toplu olarak yaşadıkları apartman ve sitelerde düzenin sağlanması ve hizmetlerin problemsiz karşılanması için yöneticiye ihtiyaç duyulur. Kat Mülkiyeti Kanunun 34. Maddesine göre 8 ve daha çok daireye sahip konutlarda yönetim oluşturulması zorunluluğu bulunuyor. Seçilen yöneticinin görevlerini yerine getirmemesi halinde yöneticiye ihtarname çekerek uyarı gönderilir. Görevlerin yerine getirilmemesi devam ediyorsa apartman veya site yönetimine karşı dava açılabilir.
Kat mülkiyeti davaları yalnızca mülk sahipleri tarafından açılabilen davalar değildir. Söz konusu binada veya sitede yaşayan kiracılar da mağduriyet yaşıyorsa dava açma hakkı vardır. Kat mülkiyeti davaları taşınmazın bulunduğu il ve ilçenin bağlı bulunduğu sulh mahkemelerinde dava açılır.
Kat mülkiyeti davasında davalı belirlenirken ya ortak mülkiyeti kendi malıymış gibi kullanan tarafa veya yönetimin görevini kötüye kullanan yönetici olarak belirlenir. Davalı tarafın kim olduğu net olarak belirlendikten sonra dilekçe yazıp ilgili mahkemeye dilekçeyi sunduktan sonra dava süreci başlatılır.
Eğer taşınmazın bağlı bulunmadığı şehirde dava açılırsa dava takipsizlikten düşer ve dava görülmez. Bunun için taşınmazın ilin bulunduğu sulh mahkemelerine başvurulmasına dikkat etmek gerekir.