Gayrimenkulün ortalama satış değeri yani rayiç bedeli belediye tarafından belirlenir.
Arsa payı, rayiç bedel göz önünde bulundurularak, yasal mevzuatlara göre belirlenir. Kanunda ifade edildiği şekilde de tapu kaydında farklı biçimde gösterilmemesi gerekmektedir.
Özellikle kentsel dönüşüm projelerinde müteahhitle yapılan anlaşmalarda hisse haklarının ve kat irtifakının gözetilmesi için metrekare hesabının yapılması gerekmektedir.
Kentsel dönüşüme dahil edilen riskli yapılarda, kat irtifakı ya da kat mülkiyeti var ise paydaşların arsa payları doğru şekilde hesaplanmalıdır.
Arsa Payı Nedir ?
Bir yapının gerçek metrekare değerini veren ölçü sistemidir. Arsa üzerinde inşa edilmiş bütün bağımsız bölümlerin ve ana yapının oranları dahilinde yapılan alan ölçüsüdür.
Arsa payı, arsa satışlarında, ev satışlarında ya da inşaat yapımlarında bilinmesi gereken bir ölçüm sistemidir.
Yapının bulunduğu parsel ile kat irtifakı bulunan taşınmazın, oranının hesaplanarak değerlendirilen ve yapıdaki ev sahibinin hissesini gösteren pay, arsa payı olarak nitelendirilir.
Tapu kaydında bütün paydaşların muvafakatı bulunarak, yeni yapılacak yapı üzerindeki hakları sağlanabilir. Kentsel dönüşümde metrekare hesabı, arsa payı hesaplama sistemi ile yapılabilir.
Kentsel Dönüşümde Kat Karşılığı Anlaşma
Kentsel dönüşüm projelerinde yasalara göre malikler, isterlerse kendi imkanları dahilinde eski binaları yıkıp yerine yenisini yaptırabilirler.
Gayrimenkul sahipleri kendi imkanları yeterli değil ise müteahhit firmaları ile anlaşma yaparak, kentsel dönüşümden faydalanabilirler.
Bu kapsamda müteahhitlerle genelde kat karşılığı anlaşma sağlanıyor.
Kentsel dönüşümde metrekare hesabı bilhassa kat irtifakı için önem taşır. Paydaşlar arasında hak kaybı olmaması için ana yapıda bulunan bağımsız bölümlerde alanın hesabı ve bağımsız bölümlerin metrekare hesabı en doğru şekilde yapılmalıdır.
Metrekare hesabı yapılırken taşınmazın rayiç bedelinden faydalanılabilir. Arsanın metrekaresi, bağımsız alanların ve ana yapının metrekare oranına göre kat mülkiyeti dahilinde arsa payı hesaplanabilir.
Dairelerde metrekare hesabı yapılırken kullanılan alanların ve odaların ölçüleri dikkate alınır.
Arsa payı hesaplanırken kullanılan ve kullanılmayan tüm bölümler hesaba dahil edilir.
Metrekare hesaplamada arsa sahibi ve müteahhit ortak sorumluluk dahlinde saptama yapmaktadır. Hak kaybı olmaması adına kat irtifakı bulunan ana yapılarda hesaplama büyük önem taşır.