Kentsel planlama, şehir planlaması ve şehircilik kavramları ile de karşımıza çıkmaktadır. Kısacası insanların kullandığı yaşam alanlarının faaliyete sunulması ve iyileştirilmesi hakkında yapılan programlara kentsel planlama denmektedir. Bu programların yanı sıra, fiziksel çevrenin kullanıma açılması, kentsel çevre tasarımı ve kamu yararı hususları ile ilgili olan siyasi ve teknik süreçlere de kentsel planlama adı verilmektedir. Altyapı, hava, su, yerleşim alanı ve etrafında bulunan dağıtım ve ulaşım şebekeleri birlikte olmak suretiyle, birçok kentsel planlama bölgesini kapsamaktadır. Kentsel planlama yapılırken şehir ve bölgeme planlama, peyzaj mimarlığı ve mimarlık uzmanları birlikte çalışma yapmaktadırlar.
Kentleşmenin Nedenleri Nelerdir ?
Kentleşmenin çok sayıda nedeni vardır ve bu nedenler çekici, itici ve politik faktörler olmak suretiyle üçe ayrılmaktadır. Fakat unutulmamalıdır ki kentleşme oranları ülkeden ülkeye ve gelişmişlik seviyelerine göre değişiklik gösterebilmektedir. İtici, yani ekonomik etkenler arasında şu faktörler bulunmaktadır:
- Dışsal birikimler,
- Kentleşme biriktirimleri,
- Uzmanlaşma,
- Ucuz ve iyi insan gücü bulma kolaylığı,
- Daha geniş iş imkânları ve yaşam imkânları.
Çekici etkenler arasında ise aşağıdaki faktörler başı çekmektedir:
- Daha iyi eğitim imkânları,
- Daha iyi sağlık imkânları,
- Daha fazla gelir imkânları.
Siyasi etkenler de şöyledir:
- Haberleşme ve ulaşım imkânları,
- Savaşlar,
- Siyasi kaoslar,
- Yönetim yapısı,
- Ülkenin uluslararası ilişkileri,
- Alınan siyasi kararlar.
Kentleşme Politikası Nedir ?
Genel olarak köy alanlarından esasen kentleşmiş bölgelere doğru yapılan nüfus geçişlerinin coğrafi dağılışını, hızını ve biçimini ülkenin büyümesine yardımcı olacak bir şekilde etkileyen politikaların tamamına kentleşme politikası adı verilmektedir. Kentleşmede olduğu gibi, kentleşme politikası da interdisipliner bir alandır. Başka bir deyişle, diğer endüstriyel politikalar ile kesişmektedir. Bu politikalardan en önemlisi nüfusa, kentsel toprak kullanımına ve kırsal bölgeye ilgisi bulunan politikalardır. Bu politikalar beş ayrı kategoride toplanabilmektedir: merkeziyetçi yaygınlaştırma politikası (orta yol politikası), yoğun kentleşme politikası (metropol yaratma politikası), yaygınlaştırma politikası, kırsal alandaki nüfusu kırda tutmaya çalışan politika, serbest piyasa kanaatine bağlı politika.
Kentleşme politikasının en önemli ögelerinden biri kentleşmeyi sanayileşmeye dayalı bir kalkınma politikası haline getirmektir. Gayrimenkul piyasası ile ilgili olarak da kentleşme politikalarının odaklandığı konulardan biri konut ve arsa politikalarıdır. Bu tip alanların nasıl düzenleneceği de kentleşme politikasının hususlarının arasında bulunmaktadır.