Gayrimenkul değerleme süreçlerinde, gayrimenkulün çeşidi ve durumu ne olursa olsun; kanuna uygun bir şekilde süreç ilerletilmesi için devlet onaylı ekspertizlerin yapılması şarttır. Bu değerleme süreçleri tamamiyle tarafsız ve bağımsız ilkeler dahilinde yapılması gerekli olan değerlemeler olup sonucunda gayrimenkullerin yasalara ve piyasaya uygun bir şekilde değeri belirlenebilmektedir.
Bu noktada değerlemede SPK lisanslı kuruluşun önemi ortaya çıkmaktadır. Çünkü yapılacak değerlemelerde hem tarafsızlık, hem teknik bilgi hem de profesyonellik gerektiğinden değerlendirmesi yapılacak gayrimenkuller için SPK lisanslı bulunan profesyonel değerleme şirketlerine ihtiyaç duyulmaktadır. Genel anlamda bir taşınmazın değer tespiti süreçleri için gereken tüm faaliyetler, gayrimenkul değerleme şirketleri tarafından tek bir çatı altında denetlenerek tamamlamaktadır.
Lisansı bulunan değerleme firmaları da kendi aralarında BDDK lisanslı ve SPK lisanslı olarak ikiye ayrılmaktadırlar.
SPK lisansına sahip olan değerleme şirketleri, Sermaye Piyasası Kurulu’nun belirlemiş olduğu tebliğlerin izinde, bu kurul tarafından listeye alınmış olan şirketleri kapsama alanına almaktadır. Devlet onaylı uzman değerleme işlemleri bu şirketler tarafından yapılabildiğinden, gayrimenkul değerlemede SPK lisanslı kuruluşun önemi yadsınamaz durumdadır.
SPK Lisanslı Kuruluşların Değerleme Süreçleri
Bir kişi veya kurum, değerleme ihtiyacı için değerleme şirketine başvurmaktadır. Sonrasında SPK lisanslı değerleme şirketleri, bu taşınmazın bulunduğu bölgedeki kendi firmasına ait lisanslı gayrimenkul uzmanını taşınmazın yerinde belirlenmesi için göndererek, bağlı bulunduğu kuruluşlarda da inceleme yapmasını sağlar. Sonuç olarak taşınmazın piyasa değeri ve yasal durumu ile ilgili ayrıntılı bilgiler profesyonel bir şekilde raporlanır.
Ardından bu rapor denetmene gönderilerek, iş sürecinin standardındaki tüm görevler uygulanarak tekrardan rapordan sorumlu olan değerleme uzmanına rapor geri gönderilir ve SPK lisanslı kuruluşlardaki uzmanlar belgeleri inceleyerek ekspertiz raporunu son haline getirir. Hazır durumdaki rapor, ilgili kurum ve kişilere iletilir.
SPK Lisanslı Kuruluşların Gayrimenkul Değerlemedeki İlkeleri
- Tam Zamanlılık
- Sorumluluk
- Bağımsızlık
- Bağımsızlığı Ortadan Kaldıran Durumların Değerlendirilmesi
- Mesleki Özen
- Sır Saklama Yükümlülüğü
- İşin Kabulü ve İşin Devri Süreçlerinin Yakından Takibi
- Sözleşme Zorunluluğunun Yerine Getirilmesi
- Ücretin Tespit Edilmesi
- Değerleme Raporunun Eksiksizce Tamamlanması
- Mesleki Sorumluk Sigortasının Halledilmesi
- Bildirim Yükümlüğünün Yerine Getirilmesi
