Herhangi bir mimari projede bulunan inşaat bölgesi içindeki tüm varlıkların ifade edildiği, ölçekli haritalara vaziyet planı denmektedir. Vaziyet planını çizebilmek için, kadastro müdürlüğünden aplikasyon krokisi almak yeterli olmaktadır. Genel olarak 1/1000 ölçeği olan imar planı paftaları kullanılmaktadır ve bunlar tasdikli kotlu kroki ile birleştirilmekte, böylece ortaya bir vaziyet planı çizimi çıkmaktadır. Konu, ölçeğe geldiği zaman bu koşullara ve çizen şahsa bağlıdır. Vaziyet planlarının ölçeği 1/200 olabildiği gibi 1/2000 de olabilmektedir. Proje büyüklüğüne göre bu ölçeğin belirlenmesi doğru bir tercih olacaktır. Bu noktada dikkat edilmesi gereken unsur, plan şartları ve imar mevzuatı olmaktadır. Ancak genel olarak bakıldığında, yapılan aktivite söz konusu binanın plan görünüşünü oluşturmaktır ve bunu perspektif ile yapmaktır. Vaziyet planlarında iç kısımların ayrıntıları gösterilmemektedir. Ancak binayı tamamlayan ek bazı binalar varsa bunlar mutlaka vaziyet planında yer almalıdır. Örneğin, bahçıvan evi, garaj veya kömürlük benzeri binaların plana eklendiğinden emin olunmalıdır. Vaziyet planı çizerken dikkat edilmesi gereken diğer bir nokta ise komşu binalar dahil olmak suretiyle, tüm binaların kat sayı miktarının belirtilmesi gerektiğidir. Bu bilgilere ek olarak yapının cinsi, toplam alan ve yapı bedeli gibi artı bilgiler de vaziyet planına eklenebilmektedir.
Vaziyet Planında Neler Bulunur ?
Vaziyet planı bölgedeki her türden unsuru bulundurma gereksinimi altındadır. Bölgeye ait olan bu nedenler arasında bina yeri, yön, yeşil saha, yol, elektrik hattı, su hattı, telefon direği, ağaç, fosseptik çukuru, kuyu, sarnıç ve benzeri noktalar bulunmaktadır. Vaziyet planı içerisinde mutlaka belirtilmesi gereken kriterler ise aşağıdaki gibidir.
- Cadde ve sokak tanımlamaları,
- Eğim,
- Çatı sunumu,
- Çizgi kademelenmesi,
- Yollar,
- Bölgeye hakim olan rüzgarlar,
- Yönler,
- Arazi ve siluet kesitleri.
Vaziyet Planı Ne İşe Yarar ?
Yukarıda belirtilen yönergelere göre hazırlanmış olan vaziyet planlarının genel amacı, söz konusu arsaya kuş bakışı ile bakabilmek olması gereklidir. Bu yol ile birlikte, belirtilen yapının yakınındaki yollara olan sınırı, diğer parsellere olan sınırı ve ölçüsü çok daha iyi bir şekilde gözlemlenebilmektedir. Örneğin, arsaya giriş yönü, binaya giriş yönü, su hatlarının veya otopark gibi yaşam imkanlarının nereye ve hangi yol ile yapılacağı gibi temel konular vaziyet planlarına bakılarak yapılmaktadır.